Kaedah Shakl Dalam Qiyas Pada Menghuraikan Dalil Baharu Alam Dalam Al-Dur Al-Thamin Karya Sheikh Daud Al-Fatani
[Shakl’s Method In Qiyas On Elaborating The Evidence Of The New Nature In Al-Dur Al-Thamin By Sheikh Daud Al-Fatani]
Keywords:
shakl, qiyas, Sheikh Daud al-Fatani, al-Dur al-Thamin, tafsili propositionsAbstract
Shakl is an important element in identifying the arrangement of qiyās applied as a process of producing true results. What has been divided by the logical scholars into four types where each of them has the different result in the order of each argument presented through a different order of shakl. Therefore, this paper will discuss related to the type of shakl applied by Sheikh Daud al-Fatani in describing tafsili propositions related to nature via his work al-Dur al-Thamin. This qualitative form study applies the method of documentation and data analysis in identifying the form of shakl used by Sheikh Daud al-Fatani in establishing new propositions of nature. The scope of the debate focuses on the brief biography of Sheikh Daud al-Fatani and the explanations related to the tafsili propositions in the specific belief in elaborating on the new propositions of nature. Then, there will be a connection and connection between shakl and qiyas with quotations from logical scholars using their works such as Idah al-Mubham, Hashiyah al-Hifni and so on as well as the method of shakl structured to establish a new proposition of nature in al-Dur al-Thamin. As a result, Sheikh Daud al-Fatani applied the first method of shakl in explaining tafsili propositions related to the new nature. The problem of the first shakl is the shakl which is most preferred by the logical scholars more than the other three types of shakl left.
Shakl merupakan satu elemen yang penting dalam mengenalpasti susunan qiyās yang diaplikasikan sebagai proses penghasilan natijah yang benar. Bahkan shakl tersebut telah dibahagikan oleh para ulama mantik kepada empat jenis di mana masing-masing memiliki natijah yang sama dalam susunan setiap hujah yang dikemukakan melalui susunan shakl yang berbeza. Oleh yang demikian, tujuan makalah ini adalah untuk membincangkan berkenaan dengan jenis shakl yang diaplikasikan oleh Sheikh Dāwūd al-Faṭānī pada menghuraikan dalil tafṣīlī berkaitan dengan baharu alam menerusi karyanya al-Dur al-Thamīn. Kajian berbentuk kualitatif ini mengaplikasikan kaedah dokumentasi dan analisis data dalam mengenalpasti bentuk shakl yang digunakan oleh Sheikh Dāwūd al-Faṭānī pada menatijahkan dalil baharu alam. Skop perbahasan tertumpu kepada biografi Sheikh Dāwūd al-Faṭānī secara ringkas dan penerangan berkenaan dalil secara tafṣīlī dalam akidah khususnya pada menghuraikan dalil baharu alam. Kemudian, akan dimuatkan hubungan dan perkaitan antara shakl dan qiyas dengan nukilan para ulama mantik menerusi karya-karya mereka seperti Īḍāḥ al-Mubham, Mughnī al-Ṭullāb dan sebagainya serta kaedah shakl yang distrukturkan untuk menatijahkan dalil baharu alam dalam al-Dur al-Thamīn. Hasilnya, Sheikh Dāwūd al-Faṭānī mengaplikasikan kaedah shakl yang pertama dalam menerangkan dalil tafṣīlī berkenaan dengan baharu alam. Bahkan shakl yang pertama itu merupakan shakl yang paling diutamakan oleh para ulama mantik berbanding dengan tiga jenis shakl yang lain.
References
Abd al-Salam Ibrahim. 2019. Ithaf al-Murid bi Jawharah al-Tawhid. Beirut : Dar al-Daqa’iq.
Abdull Rahman Mahmood. 2006a. Pemikiran Akidah Shaykh Daud al-Fatani. Tesis Ph.D.. Universiti Kebangsaan Malaysia.
Abdull Rahman Mahmood. 2006b. Wahdat al-Wujud Menurut Syeikh Daud al-Fatani : Satu Analisis. Bangi : Penerbit Universiti Kebangsaan Malaysia.
Abdul Rahman Mahmood & Wan Haslan Khairuddin. 2019. Pendekatan Syeikh Daud al- Fatani dalam Menganalisis Permasalahan Sifat Dua Puluh. ISLAMIYYAT 41(1) : 99- 108.
Abu Qutaybah Rashidi Abd al-Rahman. 2020. Qala’id al-Jawahir fi Sharh Faridah al-Fara’id. Patani : Saudara Faris al-Fatani.
Al-Akhdari, Abd al-Rahman Muhammad. 2011. Sharh al-Sullam al-Munawraq. Jakarta : Dar al-Kutub al-Islamiyyah.
Al-Ansari, Zakariya. t.t. Al-Matlaʿ Sharh Isaghuji. t.t.p : t.p.
Al-Bantani, Muhammad Nawawi Umar. 2007. Tijan al-Darari ʿala Risalah fi ʿIlm al-Tawhid li al-ʿAllamah al-Bajuri. Jakarta : Dar al-Kutub al-Islamiyyah.
Al-Bantani, Muhammad Nawawi Umar. 2011. Qatr al-Ghayth fi Sharh Masa’il Abi al-Laiyth. Jakarta : Dar al-Kutub al-Islamiyyah.
Al-Bayjuri, Ibrahim Muhammad. 2001. Tuhfah al-Murid ʿala Jawharah al-Tawhid. Surabaya : al-Haramayn.
Al-Bayjuri, Ibrahim Muhammad. 2005. Hashiyah al-Bayjuri ʿala Matn al-Sullam. Surabaya : al-Haramayn.
Al-Bayjuri, Ibrahim Muhammad. 2010. Tahqiq al-Maqam ʿala Kifayah al-ʿAwam fi ʿIlm al- Kalam. Jakarta : Dar al-Kutub al-Islamiyyah.
Bradley, F. R. 2016. Forging Islamic Power And Place : The Legacy of Sheikh Dā’ūd Bin Abd Allah al-Fatani in Mecca and Southeast Asia. United States of America : University of Hawaii Press.
Al-Damanhuri, Ahmad. 2011. Idah al-Mubham min Maʿani al-Sullam. Jakarta : Dar al-Kutub al-Islamiyyah.
Al-Dusuqi, Muhammad Ahmad. 2012. Hashiyah al-Dusuqi ʿala Sharh Umm al-Barahin. Jakarta : Dar al-Kutub al-Islamiyyah.
Al-Fadani, Muhammad Yasin Isa. t.t. Risalah fi ʿIlm al-Mantiq ʿala Tariq al-Sual wa al-Jawab. Pulau Pinang : Dhi Yunaitid.
Al-Fatani, Abd Qadir Wangah. t.t. Mabda’ al-Fikrah fi al-Maqulat al-ʿAsharah. Patani : Percetakan Saudara Faris.
Al-Fatani, Ahmad Muhammad Zayn. t.t. Faridah al-Fara’id fi ʿIlm al-ʿAqa’id. Patani : Matbaʿah Ibn Halabi.
Al-Fatani, Daud Abdullah. t.ta. Al-Dur al-Thamin. Patani : Matbaʿah Ibn Halabi.
Al-Fatani, Daud Abdullah. t.tb. Ward al-Zawahir li Hal Alfaz ʿIqd al-Jawahir. t.t.p : t.p.
Al-Fatani, Ismail Umar. t.t. Mizan al-Dharari. Patani : Maʿhad Dar al-Muhajirin.
Fatihah Ismail, Latifah Abdul Majid & Mohd Arif Nazri. 2019. Metode Interaksi Syeikh Daud al-Fatani Terhadap Hadith Daʿif Dalam Jamʿu al-Fawaid wa Jawahir al-Qalaid. Jurnal al-Turath 4(2) : 1-12.
Hadenan Towpek. 2010. Konsep Musyarakah Menurut Syeikh Daud al-Fatani Dalam Furuʿ al- Masa’il. Jurnal al-Ulum 10(2) : 235-252.
Hadenan Towpek & Joni Tamkin Borhan. 2012a. Aspects of Econimic Production in Malay Classical Literature According To Sheikh Daud al-Fatani. Borneo Journal of Religious Studies 1(1) : 3-12.
Hadenan Towpek & Joni Tamkin Borhan 2012b. Pemikiran Ekonomi Syeikh Daud al-Fatani Menerusi Kitabnya Furuʿ al-Masa’il Tumpuan Kepada Elemen Fiqhiconomic. Journal of Fiqh 9 : 113-136.
Hadenan Towpek & Joni Tamkin Borhan. 2013. Relevansi Pemikiran Ekonomi Syeikh Daud al-Fatani Dengan Kontrak Pembiayaan Perbankan Islam. The Journal of Muamalat and Islamic Finance Research 10(1) : 145-171.
Hadenan Towpek. 2013a. Konsep Khiyār Menurut Syeikh Daud Bin Abdullah al-Fatani Dalam Furuʿ al-Masa’il. Jurnal Syariah 21(1) : 43-62.
Hadenan Towpek. 2013b. Kaedah Penulisan Syeikh Daud al-Fatani Dalam Furuʿ al-Masa’il Dengan Tumpuan Kepada Bab Muamalat. Jurnal Fiqh 10 : 1-30.
Hadenan Towpek. 2017. Aspek Pembiayaan Hutang Menurut Syeikh Daud al-Fatani Dalam Furuʿ al-Masa’il. Shariah Journal 25(3) : 395-414.
Hooker, M. B.. 1986. The Laws of South-east Asia. Singapura : Butterworth & Co (Asia) Pte Ltd.
ʿIwadullah Jad Hijazi. 2016. Al-Murshid al-Salim fi al-Mantiq al-Hadith wa al-Qadim. Terengganu : Dar Umar al-Mukhtar.
Al-Jalal Ali al-Jamal. 1985. Sharh al-Tahzib Maʿa al-Hashiyah. Beirut : Dar al-Masirah.
Al-Jambuwi, Nik Abdullah Nik Mat. t.t. Pati Faridah al-Fara’id. Patani : Matbaʿah Ibn Halabi.
Joni Tamkin Borhan. 2002. Beberapa Aspek Pemikiran Syeikh Daud Bin Abdullah al-Fatani Dalam Perbankan Islam : Tumpuan Kepada Furu’ al-Masa’il. Jurnal Akidah dan Pemikiran Islam 3(1) : 195-211.
Al-Laqani, Ibrahim Ibrahim. 2019. Hidayah al-Murid li Jawharah al-Tauhid. Kaherah : Dar al-Mirath al-Nubuwwah.
Muhammad Akmal R.Azmi & Faudzinaim Badaruddin. 2018. Manuskrip MS 666 Karya Shaykh Daud al-Fatani : Satu Refleksi Awal. International Journal of Civilizational Studies and Human Sciences 1(4) : 107-119.
Muḥammad ʿAlīsh. 2008. Ḥāshiyah Muḥammad ʿAlīsh ʿalā Sharḥ Shaykh al-Islām Zakariyā al-Anṣārī ʿalā Isāghūjī, Kaherah: al-Maktabah al-Azhariyyah li al-Turāth.
Muhammad Ali. 2018. ʿIqd al-Fara’id ʿala Sharh al-ʿAqa’id al-Nasafiyyah li al-Taftazānī. Kerachi : al-Bushra.
Muhammad Muhammad. 2001. Hashiyah Ibn al-Amir ʿala Ithaf al-Murid Sharh Jawharah al- Tawhid. Beirut : Dar al-Kutub al-ʿIlmiyyah.
Muhammad Zayn al-Faqih Jalal al-Din. t.t. Bidayah al-Hidayah Sharh Umm al-Barahin. Pulau Pinang : Maktabah Matbaʿah Dar al-Maʿarif.
Muhy al-Din Abd al-Hamid. 2019. Al-Nazam al-Farid bi Tahqiq Jawharah al-Tawhid. Beirut : Dar al-Daqa’iq.
Mohd Faisal Mohamed & Mualimin Mochammad Sahid. 2019. Syeikh Daud al-Fatani’s Economic Thought Regarding The Concept of Gharar in The Book of Fiqh Jawi (Sullam al-Mubtadi) : Focusing On Akad Muaʿwadah. Malaysia Journal of Syariah and Law 7(1) : 25-31.
Al-Najar, Bilal Hamdan. 2015. Hashiyah Bilal ʿala Idah al-Mubham min Maʿani al-Sullam. t.t.p : Dar al-Nur.
Nur Syazana Adam & Syed Hadzrullathfi Syed Omar. 2018. Fana’ Dalam Wacana Sufi Nusantara : Tinjauan Terhadap Pemikiran Sufi Sheikh Daud al-Fatani. Jurnal Islam Dan Masyarakat Kontemporari 16(1) : 22-32.
Saʿīd ʿAbd al-Laṭīf Fawdah. t.t. Taʿdīl Risālah al-Qiyās min ʿIlm al-Mantiq li al-ʿAllāmah Ismāʿīl bin Muṣṭafā al-Kalnabawi, Lubnan: Dār al-Dhakhā’in.
Al-Sharqawi, Abdullah Hijazi. 2013. Hashiyah al-Sharqawi ʿala Sharh al-Hudhudi. Jakarta : Dar al-Kutub al-Islamiyyah.
Al-Suhaymi, Ahmad Muhammad. (1983). Al-Muqtadi bi Sharh al-Hudhudi ʿala Umm al- Barahin. Patani : Kedai Kitab Ihya’ Ulumiddin.
Syarif Maksi. 2016. Penceritaan Peristiwa Israk dan Miʿraj Oleh Sheikh Daud al-Fatani : Kajian Teks dan Pengaruhnya Dalam Masyarakat Islam di Fatani, Thailand. Tesis Ph.D.. Universiti Malaya.
Al-Quwaysini, Hasan Darwish. 2014. Sharh al-Shaykh Hasan Darwish al-Quwaysini ʿala al- Sullam fi al-Mantiq. Jakarta : Dar al-Kutub al-Islamiyyah.
Wan Mohd. Shaghir Abdullah. 1990. Syeikh Daud bin Abdullah al-Fatani : Ulama dan Pengarang Terulung Asia Tenggara. Shah Alam : HIZBI.
Wan Mohd. Shaghir Abdullah. 1991. Sejarah Ringkas Syeikh Daud bin Abdullah al-Fatani dan Karya-Karyanya. Nadwah Ilmiah Tokoh Ulama Peringkat Kebangsaan Kali Keempat. 17-19 Disember.
Al-Yusi, al-Hasan Masʿud. 2008. Hawashi al-Yusi ʿala Sharh Kubra al-Sanusi. t.t.p : Matbaʿah Dar al-Furqan.